Frankrijk en Brandenburg krijgen ook een genootschap
In 1665 begint Frankrijk op verzoek van Lodewijk XIV met Colbert een Académie des Sciences op te richten. Bij de vorming hiervan speelt Christiaan Huygens een belangrijke rol. Op advies vanLeibniz sticht keurvorst Frederik III van Brandenburg in 1700 de Pruisische Academie van Wetenschappen in 1700 in Berlijn.
Uitnodiging aan Spinoza uit Heidelberg, de Palts
/ brieven Leibniz en Fabritius
IIn het voorjaar van 1673 werd Spinoza een professoraat wijsbegeerte aangeboden aan de Universiteit van Heidelberg, waar zijn medestander Samuel von Pufendorf had gedoceerd. Een zekere Chevreaux had Spinoza bij de keurvorst Karel Lodewijk van de Palts aanbevolen als opvolger van Von Pufendorf. (Samuel von Pufendorf (Dorfchemnitz /Saksen, 8 januari 1632 - Berlijn, 26 oktober 1694) was een Duitse rechtsfilosoof, politiek denker en historicus. Hij baseerde zich hierbij vooral op Grotius en Hobbes, en stelt dat er een gemeenschappelijke band is die volkeren bindt).
Specifiek werd gevraagd zich bij de aanstelling te onthouden van het uiten van vooroordelen tegen religies.[Bayle, Pierre (2006) Over Spinoza, (redactie Henri Krop en Jacob van Sluis), p. 88; Die Lebensgeschichte Spinoza, Band 1, Dok. 109; Israel, J. (2001) Radicale Verlichting, p. 612 en 694]. Spinoza bedankt voor de eer. De voorwaarden lijken niet hiervoor de reden te zijn, maar dat hij nooit de lust heeft gehad in het openbaar te doceren.
In brief 48 aan J. Ludwig Fabritius, hoogleraar aan de academie van Heidelberg en raadsheer van de keurvorst van de Palts, verwoordt hij dit als volgt: "... aangezien ik nooit lust heb gevoeld in het openbaar te doceren, kan ik er niet toe komen deze prachtige gelegenheid aan te grijpen, hoewel ik de zaak lange tijd bij mijzelf overwogen heb".
In brief 45 schrijft Gottfried Wilhelm Leibniz (doctor in beide rechten en raadsheer van Mainz) in 1671 vanuit Frankfort. Mainz ligt niet ver van Heidelberg. De Hollandse stadhouders hadden zeer goede, ook familiale, banden met de Paltse keurvorsten. De Palts had onder Karel Lodewijk bij de beëndiging van de 30-jarige oorlog open gestaan voor Met belastingvrijstellingen, premies en een strenge tolerantiepolitiek trok hij verschillende religieuze minderheden aan, zoals joden, Franse hugenoten, Poolse socinianisten en Zwitserse mennonieten. Karel Lodewijks vader Frederik de V was benoemt tot Koning van Bohemen, wat voortkwam uit de Boheems-Paltse coalitie (1618 - 1622) in de 30-jarige oorlog. Hiermee bestonden familiale en politieke banden in de Republiek, waar een uitgebreide familie Van der PALTS was in Den Haag neergestreken (zie ook de protestantse unie) . In Amsterdam was Comenius van de Boheemse broederschap een wel-geziene figuur. Op het café 'tLam, naast het mennonitische 'Bij 't Lam' stond een beeld met het symbool van de Boheems broederschap. Al met al zou het voor Spinoza geen ongeschikte plek zijn geweest gezien de aard van de leerstoel en het wetenschappelijke klimaat. Maar dit is de tijd van de oorlogen met Lodwijk XIV, die al gauw ook die kant op zou komen.
In 1673 reisde Spinoza ook naar de stad Utrecht, die de Fransen al een jaar bezet hielden. Spinoza wilde met de Franse legeraanvoerder Lodewijk II van Bourbon-Condé van gedachten wisselen over de vredeskansen en werd ontvangen door maarschalk de Luxembourg.[Veenbaas, Jacib Spinoza: een leven volgens de rede p. 289-291] De gesprekken gingen niet door omdat de zieke Condé voordat Spinoza aankwam, al teruggereisd was naar Frankrijk.[Israel, J.I. (2001) Radicale Verlichting: hoe radicale Nederlandse denkers het gezicht van onze cultuur voorgoed veranderden, p. 81] Bij zijn terugkeer zou Spinoza zijn verdacht van spionage of landverraad en zich volgens Romein maandenlang schuilhouden.[Romein, Jan en Annie Romein-Verschoor (1977) p. 443]. Leibniz doet nog pogingen richting Spinoza, maar deze vertrouwt het niet, omdat Leibniz eerst in Frankfurt was, maar later naar Frankrijk, Parijs, was gegaan. Niet onbegrijpelijk gezien de verdenkingen daar. Leibniz had zich uit interesse voor Spinoza zelfs verbonden aan een alchemistische, uiteindelijk mislukte, onderneming van Galenus de Haen en Schuller om goud te maken (Lamboer).