ASYMPTOTISCHE KENNIS
Descarts' dualisme maakt het voor Descartes mogelijk alleen 'clair et distinct'e kennis tot het gebied van de wetenschap te maken, maar dit kon Spinoza met zijn monisme (eenheid van lichaam en geest) niet. Terwijl hij nu juist een gebied tot zijn hoofdonderwerp maakt, waarover 'clair et distinct'e kennis moeilijk te verkrijgen is maar wat voor de mens het belangrijkste om 'adequate' kennis over te verkrijgen: zelf-kennis van de mens. Het is al moeilijk de fysische natuurwetten te doorgronden, laat staan de menselijke. Niet alleen kunnen de eigen 'Idols' (vooropgezette ideeën) de waarheid in de weg staan, ook bestaat er een grote veelheid aan factoren die bijdragen tot een bepaald menselijk gedrag, en zijn er de beperkingen van het menselijke kennisvermogen (waardoor een gezamenlijke inspanning van geleidelijkaan opbouwen van kennis moet worden geleverd). Spinoza zet verschillende methodes in om toch dichterbij algemene waarheden over de mens te komen en zal waar mogelijk zijn ideeën altijd toetsen aan wat in de werkelijkheid gebeurt of is gebeurd. Zijn bijbelanalyse in de TPT is onder andere gericht op het zoeken naar voorwaarden om een zo vreedzaam mogelijke staat te bereiken aan de hand van voorbeelden
Op 6 juni 2012 hield rechtssocioloog Kees Schuyt een lezing getiteld 'Spinoza wetenschapper'.
Deze inspirerende lezing was een voorproefje van het inmiddels verschenen boek 'Spinoza en de vreugde van het inzicht', 2017, Balans, Amsterdam (160 p).
Aan de orde kwamen de vreugde, die je aan het lezen van Spinoza kunt ontlenen. Ook dat je Spinoza enige tijd terzijde kunt laten en dan toch weer geraakt wordt door een bepaalde passage. In de lezing was Ethica V, 40 het voorbeeld daarvan: 'Hoe volmaakter enig wezen is, hoe meer het handelt en hoe minder het lijdt. En omgekeerd: hoe meer het handelt, hoe volmaakter het is'.
Over de kennis zei professor Schuyt dat het verkrijgen van kennis een voortgaand proces is, ook wel met vallen en opstaan. Vooral de zich 'asymptotisch' ontwikkelende kennis bleek later hèt onderwerp van gesprek te worden.