Coornhert over predestinatie
Coornhert tegenover Calvijn en Beza over de oorzaak van het kwaad; Coornhert tegen de predestinatieleer
Uit: Miriam van Veen ‘D.V. Coornhert Polemist en vredezoeker’, pg 127, hooofdstuk ‘Coornherts polemiek tegen de gereformeerden’
Over Beza en Calvijn meende Coornhert dat deze God tot oorzaak van het kwaad maakten. Met hun leer nemen ze bovendien elk motief om goed te doen weg.
Coornhert (pg 127) stelt dat:
‘Calvijn en Beza eendrachtig met de libertijnen, de zonde wegnemen, het geweten te niet doen, alle goede opzet beletten, haar duyster vernunft Meester maken over de heldere Schrift en God tot de oorzaak maken van het kwaad’
p 128 Coornherts kritiek op de predestinatieleer worden een rode draad in zijn strijd tegen de gereformeerden. In de voortdurende polemiek met de predikanten in de jaren zeventig en tachtig speelde de predestinatieleer een grote rol en in zijn op het laatst geschreven geschrift ‘Van de predestinatie’ wierp D.V. Coornhert zijn gereformeerde opponenten voor de voeten dat deze leer een nieuwigheid was. De gereformeerden konden Coornherts kritiek niet negeren. In de eerste plaats was het niet de kritiek van de eenling Coornhert, maar was sprake van een heel koor van critici. Ook katholieke en doperse auteurs meenden dat de gereformeerden met hun predestinatieleer mensen elke motivatie en mogelijkheid ontnamen om zich in moreel opzicht te verbeteren. Coornhert zelf maakte doelbewust gebruik van geschriften van critici van de predestinatieleer en plaatste zodoende zijn polemiek in een bredere context. Sprekendste voorbeeld hiervan zijn de vertalingen van Sebastian Castellio’s geschriften tegen de predestinatieleer.